Chuyên gia đá và 4 tuyệt chiêu “vạch mặt” đá phong thuỷ… dởm!!!

Sau khi mình chia sẻ lên facebook hình ảnh miếng ngọc bội rồng ngọc cẩm thạch và đặt ra câu hỏi làm sao để phân biệt hàng thật giả,  đã có rất nhiều ý kiến chia sẻ và bàn luận sôi nổi. Trong đó, bạn Đỗ Quang Khánh – một chuyên gia về đá ở Việt Nam đã dành hẳn một bài viết để nói rõ hơn về vấn đề này.

(Chú ý, nội dung dưới đây là kinh nghiệm cá nhân của bạn Khánh, mình chưa có cơ hội và kiến thức để thẩm định đúng sai. Các bạn đọc tham khảo nhé)

Trước tiên cần lưu ý, khái niệm thật – giả là một khái niệm tương đối. Với quan điểm của mình (tức Đỗ Quang Khánh), đá giả là đá bị cung cấp thông tin sai so với bản chất đá. Ví dụ viên đá nhân tạo CZ rẻ bèo, mình gắn miễn phí cho khách hàng, có cửa hàng lớn ở HN quảng cáo là kim cương nhân tạo, sale off 50% vẫn còn vài trăm ngàn 1 viên, thì đó là đá giả. Hoặc viên Ruby đã xử lý phủ thủy tinh, mà cửa hàng lại nói với khách hàng là Ruby tự nhiên hoàn toàn, đó cũng là đá giả. Ngược lại, bán đá nhân tạo, nhưng nói chính xác với khách đó là đá nhân tạo để khách tự quyết định thì vẫn OK.

Vậy làm thế nào để một người tiêu dùng bình thường như bạn có thể chọn mua được đúng đá thật? Câu trả lời, đó là … chả có cách nào cả! Có những loại đá mình chỉ cần nhìn qua bằng mắt thường là biết ngay giả hay thật, nhưng lại rất khó để mô tả cụ thể cho các bạn tự phân biệt. Bởi cái này dựa trên kinh nghiệm. Một người sành rượu có thể nhắm mắt nếm thử cũng đọc vanh vách được tên loại rượu, chưng cất bao nhiêu năm. Một thằng quanh năm suốt tháng ăn cũng đá, ngủ cũng đá, rảnh rỗi là lôi đá ra ngắm nghía săm soi, đi đâu cũng tha một bịch đá bên người thì tất nhiên sẽ khác với những người chưa có kinh nghiệm gì.

Tuy vậy bạn đừng buồn. Dù mình không thể biến bạn thành một chuyên gia đá ngay. Nhưng bài này mình sẽ chia sẻ những kiến thức tổng quan nhất, để người chưa biết gì cũng có thể phân biệt một viên đá là thật hay giả.

Việc đầu tiên bạn cần quan sát. Một viên đá tự nhiên nếu không phải đá trang sức thì gần như chắc chắn sẽ có vết như rạn, nứt, vân, tạp chất trong lòng đá, có thể quan sát được bằng mắt thường. Ngoại trừ thạch anh trắng, thạch anh khói, obsidian là những loại đá sạch trơn và có giá thành rất rẻ, còn lại các loại đá khác đều có thể nhận biết bằng cách này. Những chiếc vòng tay hay linh vật phong thủy mà trong vắt không một chút gợn, màu sắc rực rỡ xanh đỏ tím vàng thì nhìn chung đều là hàng dởm. Bằng cách này bạn đã loại đi được kha khá những thứ đá vớ vẩn rẻ tiền.

Hình 1: Vòng tay thạch anh vàng mà trong vắt thế này là hàng dởm nha các bạn

Nhưng tất nhiên, tụi làm giả cũng đâu có ngu. Giờ đây bằng công nghệ, các loại đá giả cũng được cấy vân, tạp chất gần giống đá thật. Lúc này bạn sẽ cần những cách phân biệt kỹ hơn.

Hình 2: Nhiều quả cầu giả bằng thủy tinh cũng có vân bên trong như thật.

Có bạn bảo đem đốt thử, nếu nóng chảy, có mùi khét, ra vụn than là đá dởm. Xưa rồi nha, giờ nhựa có thể chịu nhiệt tới vài trăm độ, đốt bằng bật lửa không ăn thua. Cách này đôi khi cũng có hiệu quả với nhựa dởm, nhưng không nên áp dụng. Bởi đá tự nhiên trong lòng chứa lẫn nhiều tạp chất các loại đá khác, dưới nhiệt độ cao mỗi loại đá giãn nở khác nhau, có thể gây nứt đá. Không khéo chưa test được thật hay giả đã hỏng luôn viên đá.

Có bạn lại bảo lấy hóa chất như nước đổ acquy nhỏ lên đá xem có sủi bọt không là biết đá thật. Hầu hết các đá bán quý, đá quý đều có độ bền hóa học rất cao, không phản ứng với hóa chất. Ngược lại, một số đá mỹ nghệ tự nhiên có công thức hóa học là muối lại phản ứng rất mạnh, nhỏ hóa chất như axit, bazơ lên sẽ làm đá bị sùi và hỏng hết bề mặt. Bởi vậy cách thử này chẳng nói lên được điều gì cả.

Em Ngọc Trần đã nói một ý rất chính xác để phân biệt giữa đá thật và bột đá ép keo (1 kiểu đá giả rất phổ biến trên thị trường đá phong thủy). 2 loại này khác hẳn nhau về phương pháp chế tác. Đá thật người thợ phải dùng mũi tạc để chạm khắc trên bề mặt đá, bởi vậy đường nét sẽ không thể hoàn hảo, mà có chỗ không đều, không sắc sảo, và không bao giờ có 2 bức giống nhau. Ngược lại, với bột đá thì người ta lấy đá phế phẩm nghiền nát, trộn với keo, màu nhuộm và ép lại bằng khuôn. Thành phẩm sẽ có chất rất mịn màng, bóng mướt, nhiều màu sắc, đường nét cực kỳ sắc sảo chính xác, và cả ngàn bức đều giống nhau y hệt.

Hình 3: Đá tạc tự nhiên và bột đá ép khuôn

Bổ sung thêm cho các bạn một cách nữa để phân biệt, đó là thử độ cứng. Hầu hết các loại đá dởm trên thị trường đều có độ cứng bằng hoặc thấp hơn thủy tinh. Do vậy nếu bạn có một miếng thủy tinh sắc, hãy thử rạch lên bề mặt đá xem đá có bị xước hay không. Nếu có thì hãy cảnh giác. Tuy nhiên cách này chỉ nên áp dụng cho những loại đá đeo trên người, không dùng cho các loại đá mềm làm đồ mỹ nghệ, bạn đừng rạch thử kẻo hỏng đồ tội nghiệp người ta nha.

Cách chính xác nhất để xác định đá thật giả, đó là đem kiểm định. Phiếu kiểm định của các trung tâm uy tín sẽ cung cấp đầy đủ thông tin chủng loại đá, tự nhiên hay nhân tạo, có xử lý hay không, kích thước, khối lượng, hình dạng … Tuy nhiên vẫn có một số điểm cần lưu ý để tránh bị lừa. Xem thêm ở bài viết này (KIỂM ĐỊNH ĐÁ QUÝ – NHỮNG ĐIỀU NÊN BIẾT http://goo.gl/S9FgAw )

Dù sao thì mọi cách trên cũng đều dựa trên yếu tố kỹ thuật. Cái quan trọng hơn là yếu tố con người. Nên chọn mua đá của những người bán hàng có tâm và có kiến thức thật sự về đá. Bạn sẽ rất dễ kiểm chứng khi mua hàng bằng cách … vặn vẹo vài câu. Thử hỏi người bán xem tên đá là gì, tự nhiên hay nhân tạo, có xử lý không, đá này đẹp ở điểm nào … Người bán hàng có kiến thức sẽ trả lời bạn vanh vách. Ngược lại nếu người bán hàng ấp úng, trả lời qua loa, vòng vo thì nên cảnh giác. Có thể bạn không tin, nhưng rất nhiều người bán đá phong thủy mình gặp thậm chí còn không gọi đúng nổi tên đá. Họ thường lấp liếm, đánh tráo khái niệm bằng cách thay vì gọi tên khoa học của đá, lại gọi chung chung bằng những cái tên mỹ miều như Ngọc Hoàng Long Tân Cương, Lam ngọc Vân Nam, đá hắc ngà, ngọc lưu ly … làm khách hàng không biết đâu mà lần.

Trên đây là những kiến thức cơ bản, còn đối với mỗi loại đá khác nhau lại có những cách riêng để phân biệt. Các bạn có thể đọc thêm một số bài viết khác của mình ở dưới để pro hơn nha :3 Hãy gạch đá mình nếu trong bài viết có những chỗ chưa chuẩn, mình chuẩn bị sẵn rổ để hứng rồi đây :))

>> Nguồn bài viết: facebook Đỗ Quang Khánh – Chuyên gia đá